درسیستم های توزیع و انتقال هوا وهم چنین در سیستم های تهویه مطبوع، انتقال هوا توسط کانال فلکسیبل صورت میگیرد . جریان هوا دردستگاه تهویه حرارت وبرودت وهمچنین رطوبت موردنیاز رابه خود می گیرد و به وسیله کانال فلکسی به قسمتهای موردنظر در واقع به محیط های داخلی ساختمان منتقل می شود . ودر نتیجه هوای مطبوع وتازه ای رابرای اتاق ها تامین مینماید . ولی برای بهبود هر چه بیشتر کیفیت سیستم های داکت کشی وهمچنین افزایش راندمان عبورهوا از داخل کانال فلکسیبل نیاز است تا محاسبه کانال هوا به درستی صورت پذیرد . در واقع محاسبه کانال هوا (Air Duct Calculating) یکی ازمهمترین اجزاو بخشهای طراحی واجرای سیستمهای کانال کشی هوا می باشدزیرا تنها ازطریق محاسبه کانال هوا به شیوه ای دقیق میتوان به بالاترین کیفیت در انتقال و تهوا از طریق کانال های هوا نظیر کانال فلکسی دست یافت . بنابراین محاسبه کانال هوا به شیوه ای صحیح و هم چنین در نظر گرفتن محاسبه کانال هوا بر اساس روز ترین استانداردها میتواند بهترین کیفیت راجهت داشتن هوایی مطبوع درمحیط، ارائه دهد .
درمحاسبه کانال هوا باید به نوع و جنس کانال های هوا دقت شود هم چنین باید دانست که هر کانال با جه سطح مقطعی برای کجا می تواند کارایی بهتری را به همراه داشته باشد . کانال هایی که برای تقسیم هوا به کار می روند ممکن است به صورت دایره باشند یعنی سطح مقطع آن ها دایره است که اصطلاحا ًدر داکت کشی و محاسبه کانال هوا ، کانال گرد نامیده می شوند . البته از کانال هایی با سطح مقطع مستطیل نیز استفاده می شود اما امروزه در بحث داکت کشی بیشتر از کانال های گرد استفاده می شود که این موضوع در محاسبه کانال هوا نیز می تواند سهولت هایی را به همراه داشته باشد. زیرا کانال های گرد هم از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه ترمیباشند وهم دارای اصطکاک کمتری می باشند . و همان طور که می دانیم در نظر گرفتن اصطکاک در محاسبه کانال هوا امری ضروری می باشد .
زیر اصطکاک یکی از مواردی است که جهت تعیین ابعاد کانال یا همان محاسبه کانال هوا باید در نظر گرفته شود . در محاسبه کانال هوا باید در نظر داشت در چه قسمت هایی از مسیر کانال کشی نیاز است تا کانال های گرد به دریچه تبدیل شوند و بخش خروجی هوا به روشنی و درستی تعیین شود . می توان در اکثر موارد در محاسبه کانال هوا ارتفاع سقف کاذب را نیز در نظر گرفت تا بتوان بهترین ابعاد را با توجه به ارتفاع سقف کاذب برای کانال های هوای اتنقال دهنده هوا در نظر گرفت . برای مثال در بیشتر موارد از به علت کمبود فضا برای عبور کانال ها از سقف کاذب مجبور هستند تا در محاسبه کانال هوا ، کانال ها را به صورت چهارگوش طراحی کنند ولی در صورتی که ارتفاع سقف مناسب باشد و یا هم چنین در ورزشگاه ها و سالن ها ی بزرگ می توان جهت انتقال هوا از کانال های گرد بهره برد . و این موضوع خللی درمحاسبه کانال هوا ایجاد نمی نماید .
در بسیاری از موارد در هنگام محاسبه کانال هوا در داخل ساختمان کانال های هوا با موانعی از قبیل ستون های داخلی ساختمان برخورد می کنند . دراین گونه موارد می بایست محاسبه کانال هوا را به گونه ای انجام داد تا ابعاد کانال بتواند از آن مانع یا درواقع از کنار آن مانع بدون کمترین کاهش کیفیت درانتقال هوا عبور کند . این مسئله نیازمند رعایت اصول و قوانینی در امرمحاسبه کانال هوا می باشد زیرا در این مواقع ابعاد کانال قطعا کوچکتر از حالت معمول خواهد شد در محاسبه کانال هوا و لی نباید این کاهش ابعاد و یا کاهش قطر در کانال های گرد هوا از حد استاندارد آن تجاوز نماید . در غیر اینصورت قوانین تعیین و محاسبه کانال هوا نادیده گرفته شده است .
جهت محاسبه کانال هوا عوامل بسیار متنوعی موثر می باشند که عبارتند از : مقدار هوا، ضریب افت فشاردر داخل کانال وسرعت جریان هوای عبوری. اما به صورت کلی از دو روش برای محاسبه کانال هوا استفاده می شود :
- محاسبه کانال هوابه روش سرعتی که باید سرعت مجاز درکانال های رفت وبرگشت درسیستم کانال کشی تعیین گردد و سرعت باید به گونه مشخص گردد که هم از تولید صدا در کانال ها و دریچه جلوگیری شود و هم در محاسبه کانال هوا ، ابعاد کانا ها معقول به نظر آید . از سوی دیگر سرعت نباید آنقدر کم باشد تا انتقال و ورود جریان هوا به داخل اتاق ها ها به کندی صورت پذیرد . معمولا ً در محاسبه کانال هوا سرعت هوا در مسیر اصلی را ماکزیمم و درمسیر های فرعی (کانال های فرعی و انشعابات) کمتر از حد ماکزیمم آن در مسیر اصلی انتخاب می کنند .
- محاسبه کانال هوا به روش افا فشار ثابت که تقریبا همانند روش قبل می باشد اما این بار به جای در نظر گرفتن سرعت جریان هوا در محاسبه کانال هوا ، می بایست ضریب افت فشار را در نظر بگیریم و با توجه به ضریب افت فشار تعیین شده و مقدار هوای عبوری در لحظه از مقطع کانال از جداول استاندارد به ابعاد کانال مورد نظر دست می یابیم .
