فن گریز از مرکز(فنسانتریفوژ) به فنی گفته میشود که جریان گاز در آن بهوسیله نیروی گریز از مرکز جابجا شود.
فنهای گریز از مرکز از قسمتهای زیر تشکیل یافتهاند:
- حلزونی(Housing)که پروانه داخل آن قرار میگیرد.
- پروانه(Fan Wheel) که قسمت اصلی فن میباشد و وظیفه به جریانانداختن هوا را بهعهده دارد.پروانه فنهای گریز از مرکز عموماً به سه دسته طبقهبندی میشوند .
- الکتروموتور که به عنوان نیروی محرک پروانه عملمیکند .
- صفحه برشی(Cut Off Plate) صفحهای که در قسمت دهانه خروجی فن قرارگرفته و از بازگشت هوای تخلیهشده به داخل حلزونی جلوگیری میکند .
- قیفی(Vortex) که در قسمت دهانه ورودی فن قرار میگیرد و جهت افزایش بازدهی فن بهکار میرود.
فنهای گریز از مرکز با توجه به نوع پروانه بهکار رفته درآنها به سه دسته تقسیم میشوند
فنهای گریز از مرکز با پروانه خم به جلو(Forward)
در این نوع پرهها رو به جلو و در جهت چرخش پروانه میباشد.تعداد پرههای آن در مقایسه با پروانههای خم به عقب و شعاعی بیشتر میباشد.توان واقعی در این فنها بهعلت ساختار پروانه آن، بیشتر از توان محاسبه شده برای فن میباشد.فنهای دارای این نوع پروانه بیشتر در صنایع تهویه مطبوع و تهویه در ساختمانها و برجهای اداری و مسکونی بهکار میرود.
فنهای گریز از مرکز با پروانه خم به عقب(Backward)
بازدهی این فنها نسبت به فنهای با پروانه خم به جلو بیشتر و دارای صدای کمتری میباشد و در آن توان واقعی با توان محاسباتی تقریباً برابر میباشد.پرهها در این نوع رو به عقب بوده و در خلاف جهت چرخش پروانه میباشد.
فنهای گریز از مرکز با پروانه شعاعی(Radial)
این نوع فنها نسبت به فنهای ذکر شده در بالا، فشار بیشتری ایجاد میکنند و کاربرد آنها بیشتر برای انتقال مواد و ذرات میباشد.